Wees blij dat je vrij bent

Ik wil je graag het volgende verhaal vertellen. Het is een verhaal over een moment in mijn leven waarop ik geen vaste baan had en in grote verwarring verkeerde over hoe ik nu verder moest.

Aan mijn tienjarige baan bij een krant was een einde gekomen, zoals dat soms gaat, en ik was daar eigenlijk helemaal niet zo rouwig om. Ik had het helemaal gehad. Die zomer had ik echter een etentje met een oude vriendin van mij die ook journaliste was.

We beloofden elkaar bij een glaasje wijn dat het haar niet kon schelen als ze nooit meer adviezen zou geven en dat het mij een worst zou wezen als ik nooit meer een andere mening zou hebben.

Het hebben van een bepaalde mening was echter mijn broodwinning en na enige tijd begon ik mij te realiseren, dat ik al veel te lang met steeds hetzelfde bezig was om überhaupt nog frisse ideeën te hebben. Ik zei steeds maar tegen mijn redacteurs dat ik zo graag voor ze wilde schrijven, terwijl een vermoeid stemmetje in mijn hoofd mompelde: ‘O nee, dat wil je niet.’ Ik ben er zeker van dat mijn ambivalente houding net zo voor zichzelf spreekt als enthousiasme en ik was dus totaal niet verbaasd dat dit zich vertaalde in baantjes die ik echt niet wilde. Waarom was ik op die manier mijn tijd en hun tijd aan het verknoeien? Wat zou ik kunnen doen?

Op een schitterende ochtend in maart stond ik op en volgde mijn vaste routine. Koffie zetten. Kranten doornemen. Aantekeningen maken van onderwerpen waarover ik kon schrijven. Een paar redacteuren bellen met suggesties en vervolgens wachten tot ze bij mij terugkwamen na de ochtendvergadering. Het was half elf en ik wist dat niemand mij voor twaalf uur zou terugbellen. ‘Ze bekijken het maar’, dacht ik, ‘ik ga een eindje wandelen.’

Nu ben ik zo gelukkig dat ik vlakbij het Richmond Park woon, een heel oud park en natuurreservaat aan de rand van Londen, waar kuddes rode herten en damherten in alle vrijheid grazen en waar spechten, uilen en zelfs zwermen groene parkieten in de oude bomen neerstrijken. Ik zat op een boomstam in de bosachtige tuin middenin het park en ik keek naar de vogeltjes die in de boomtoppen aan het nestelen waren, terwijl er witte lentewolken in de frisse wind voorbij dreven. Ik dacht bij mezelf dat het echt nog niet zo gek was dat ik geen werk had. Ik dacht aan al mijn vrienden en collega’s die vast zaten achter hun computer in grijze bedompte kantoren, terwijl ik de geur van vers gemaaid gras inademde en zag hoe kleine vogeltjes twijgjes naar de in knop staande takken overbrachten. Wat een bofkont was ik!

Maar ik had nog steeds een antwoord op mijn tweestrijd. ’Wat ter wereld’, dacht ik, ‘zou ik moeten gaan doen?’ Ik wist alleen dat de manier waarop ik mijn carrière aan het najagen was niet werkte.

Ik pakte het boek over beschermengelen, dat ik een maand eerder in Parijs had gekocht, er eens bij. Ik had het gekocht omdat ik, toen ik het doorbladerde, las dat de schrijver een journalist was die een heel bijzondere ervaring had gehad. Op onverklaarbare wijze was hij ontkomen aan de kogel van een sluipschutter. Hij haalde een aantal andere getuigenverklaringen aan die melding maakten van een wonderbaarlijke bescherming van tijd tot tijd; van vele oude rotten in het vak; buitenlandse correspondenten die op onverklaarbare wijze aan een ramp ontsnapt waren; door de wol geverfde cynici die niettemin een ingrijpende en mysterieuze ervaring hadden op een cruciaal moment in hun leven. Ik vond dit zo intrigerend, dat ik het een en ander over hun ervaringen zou willen vertellen.

Het betoog van de schrijver was dat er beschermengelen bestaan. ‘Sterker nog,’ zei hij, ‘je kunt een relatie opbouwen met je beschermengel door er een gesprek mee aan te gaan, het liefst hardop. Je zult ontdekken dat de engelen je antwoord geven en dat zij vaak een heel goed gevoel voor humor hebben.’ Het was een intrigerend boek, maar ik had hier verder niet over nagedacht, totdat ik het mij herinnerde op mijn boomstam in het park.

Er waren op die lentemorgen geen andere mensen in de buurt en toen ik stilletjes naar de wolken en de nestelende vogeltjes keek, merkte ik dat ik hardop aan het praten was. ‘Oké, beschermengel,’ zei ik, ‘als je bestaat, wil ik nu graag weten wat ter wereld ik moet doen met mijn carrière. Moet ik op zoek gaan naar andere artikelen? Een fulltime baan aannemen? Een contract sluiten? Zo ja, met wie? Geef me alsjeblieft een hint en ik wil graag een soort van antwoord voordat ik terug ga naar het parkeerterrein.’

Een half uur later was ik op de terugweg naar het parkeerterrein en liep over een open stuk grasland toen ik iets in het oog kreeg aan de kant van het paadje dat voor mij lag. De vlakte waarop ik liep was uitgestorven, er was niets anders dan de grashalmen die doorbogen in de wind en een paar groepjes bomen. Niemand anders liep daar en ik had ook niemand gezien in het uur dat ik in het park had doorgebracht.

Wat vond ik: in het gras stond, aan de rand van het paadje waar ik zoiets nooit eerder had gezien, een ruwe houten stok met een vierkant stuk bruin karton aan de bovenkant vastgepind. Op het karton stond geschreven: ‘Wees blij dat je vrij bent.’

Wees blij dat je vrij bent! Ik kon niet stoppen met lachen! Ik keek 360 graden om mij heen. Niemand te zien. ‘Oké,’ zei ik hardop. ‘Dankjewel. Ik snap het.’ En ik snapte het maar al te goed.

Deze woorden veranderden alles voor mij. Ik was vrij. Waarom was ik zo aan het vechten om mijzelf weer ergens aan te binden? Toen ik thuis kwam, schreef ik de woorden op in mijn dagboek, een dagelijkse herinnering dat ik niet in paniek hoefde te raken, dat ik niet de gebruikelijke dingen moest doen, dat ik niet moest proberen weer terug te keren naar waar ik net vandaan kwam. Wees blij dat je vrij bent! De prijs die je voor vrijheid betaalt is onzekerheid, maar zekerheid berust heel vaak op een illusie. Elke keer dat ik mezelf aan het wankelen bracht of in paniek raakte, herinnerde ik mijzelf er aan dat ik blij was dat ik vrij ben.

Deze woorden en de manier waarop ze tot mij waren gekomen, weerhielden mij ervan om gebaande wegen te bewandelen. Ze veranderden mijn angsten en negativiteit in hoop en moed. Ze weerhielden mij er van om met mijn hoofd tegen de muur te lopen en ze moedigden mij aan om eens diep adem te halen en verder om mij heen te kijken. Met deze woorden in gedachten, volgde ik het advies op, hetgeen er toe leidde dat ik besloot geen werk meer te doen dat ik niet aantrekkelijk vond. Ik ging naar de kunstacademie en begon over kunst te schrijven. Op het moment dat ik weer stukjes begon te schrijven, voelde ik me als herboren. Ik had nu andere ervaringen en ideeën om over te schrijven.

Ik weet nog steeds niet of ik contact had met een engel of dat mijn ervaring gewoon toeval was. Het maakt niet uit. Het heeft gewerkt en het blijft werken. Deze boodschap geldt ook voor jou. Wees blij dat je vrij bent. Omdat je net zo vrij bent als je denkt dat je bent.

Uit: Alles wat ik ooit gedaan heb dat werkte…